Nova geoarheološka istraživanja u dolinama Sane, Une i Save

Međunarodni tim stručnjaka iz oblasti arheologije započeo je ove sedmice nova geoarheološka istraživanja u dolinama Sane, Une i Save, odnosno u Prijedoru, Kostajnici, Kozarskoj Dubici i Gradišci.

Direktor Muzeja Kozare Milenko Radivojac rekao je da se ova ustanova predstavila i stavila na raspolaganje ljudima koji se bave arheologijom i geoarheologijom.

- Time smo postali partneri u velikom evropskom projektu "Tempus" koji će omogućiti praktičnu nastavu studentima arheologije - rekao je Radivojac novinarima u Prijedoru.

Profesor arheologije iz Republičkog zavoda za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa Ljubica Srdić rekla je da se lokalitet Zecovi kod Prijedora istražuje već drugu godinu zaredom.

- Svrha ovog istraživanja je da prođemo tokove, odnosno obale ovih rijeka u potrazi za najstarijim nastambama i dok god ne nađemo ostatke mi možemo samo govoriti o tome da vršimo istraživanje u svrhu datiranja prvih stanovnika - rekla je Srdićeva.

Šef arheološkog odsjeka Univerziteta Kembridž Čarls Frenč rekao je da je cilj istraživanja pronaći nova arheološka nalazišta u ovom regionu i pokušati ih povezati sa već poznatima.

- Ovim projektom postavljamo Prijedor na arheološku mapu. Proljeće je savršeno vrijeme jer su polja izorana, predmeti se lako pronalaze, izloženi su oku i nepresušan su izvor jer gdje god dođemo pronađemo nešto novo - istakao je Frenč.

Profesor Univerziteta Kembridž Tonko Rajković rekao je da bi projekat geoarheoloških istraživanja tri rijeke trebalo da traje najmanje dvije godine.

- Došli smo sa idejom da bi ovaj prostor trebalo da bude nastavak paleolitskih lokaliteta koje nalazimo u sjevernoj Bosni. Još nismo tu hipotezu potvrdili, ali smo naišli na neolitske lokalitete i ranu bronzu i saznanja do kojih smo došli znače da je ova regija vjerovatno stara oko 5.000 godina prije nove ere, da su se neki lokaliteti, kao Zecovi, protezali i do željeznog doba - pojasnio je Rajković.

Profesor na Katedri za arheologiju Univerziteta u Ljubljani Predrag Novaković rekao je da je krajnji cilj modernizacija, uvođenje novih sredstava, pomoć, poboljšanje i dizanje kapaciteta u nastavi takozvanih baštinskih nauka u BiH kao što su arheologija, ali i konzervatorstvo, muzeologija, upravljanje kulturnom baštinom.

- Program "Kurikuralna reforma baštinskih nauka u BiH" koji mi skraćeno zovemo "BiHerit" finansira Evropska unija unutar većeg programa "Tempus" koji se radi u više od 20 evropskih zemalja s ciljem reforme visokog školstva - naglasio je Novaković.

Profesor Univerziteta u Sarajevu Adnan Kanjanac rekao je da osim Kembridža, te univerziteta iz Banjaluke, Sarajeva i Tuzle, u projektu učestvuju i univerziteti iz Berlina, Kopra, Ljubljane i Beča.

- U projekat su uključeni i drugi partneri poput Republičkog zavoda za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa, Muzeja Kozare, Muzeja Gradiška, Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika i partneri iz inostranstva - dodao je Kanjanac.

U okviru zajedničkog projekta "Tempus" dio ovih prostora trebalo bi da bude trening centar za arheologe iz cijele BiH, a predavači bi bili iz cijele Evrope.

Arheologija u BiH izučava se na posebnim katedrama na univerzitetima u Sarajevu i Mostaru, a u okviru studija istorije na univerzitetima u Banjaluci i Tuzli.