EU do 2027. raskida sve energetske veze sa Rusijom, Slovačka i Mađarska upozoravaju: To je ekonomsko samoubistvo

Evropska unija želi da se do 2027. potpuno oslobodi energetske zavisnosti od Rusije. Taj plan podrazumijeva odricanje od nuklearnog goriva, nafte i ruskog gasa, uključujući i tečni gas. Za članice Unije koje nemaju drugi izvor snabdijevanja, prije svega gasom, briselski plan je - neprihvatljiv.

Evropska komisija daće u junu zakonodavni okvir o zabrani sklapanja novih ugovora sa ruskim kompanijama - za isporuke gasa koji stiže gasovodima i tečnog (LNG) do kraja ove godine. Biće propisano i postepeno ukidanje postojećih ugovora do kraja 2027.

- Moramo da obezbijedimo sopstvenu nezavisnost iz solidarnosti sa Ukrajinom. Već krajem ove godine sve države članice iznijeće konkretne planove kako da zaustave uvoz ruskih energenata. To nije bez izazova, ali može se učiniti postepeno, koordinisano, podržavajući države članice gdje i kada bude potrebno - navodi Dan Jorgensen, evropski komesar za energetiku i stanovanje.

Na ruski gas iz Turskog toka oslanjaju se Mađarska, a od ove godine i Slovačka, jer je prekinut dotok ukrajinskim gasovodom. Otuda ne čudi, što zbog briselskog plana, Bratislava i Budimpešta već traže izmenu uz ocjenu - to je udar na suverenitet i energetsku bezbjednost evropskih zemalja.

- Molim vas, Evropska komisijo, izmjeri pet puta i jednom presijeci. Čak te upućujem da izmeriš deset puta i jednom presiječeš. Reći ću to treći put: prepoznajemo strateški cilj smanjenja energetske zavisnosti od trećih zemalja, a Slovačka je spremna da na tome radi zajedno sa Evropskom unijom. Ali, ja odbijam da izvršim samoubistvo. Ovo je jednostavno ekonomsko samoubistvo - poručuje Robert Fico, predsjednik Vlade Slovačke.

Sličan stav iznio je i mađarski ministar spoljnih poslova Peter Sijarto.

- Prisilno, vještačko i ideološki zasnovano isključivanje energenata iz Rusije prouzrokovaće ozbiljne poteškoće za ekonomije mnogih evropskih zemalja, probleme u pogledu međunarodne konkurentnosti, a takođe predstavlja ozbiljnu prijetnju od povećanja cijena na energetskom tržištu - navodi Sijarto.

Inače, prije početka rata u Ukrajini Evropska unija 45% potreba za gasom pokrivala je uvozom iz Rusije. Danas je ta zavisnost 19 odsto, a novim planom računaju da će, već do kraja godine, dotok ruskog gasa smanjiti za još trećinu.