Dok sve ovo ne prođe, idemo u - Etno kuću Ružica kraj Sombora (FOTO)

Možda vam je ove godine korona pokvarila planove za letovanje na moru, ali vam je u isto vreme i pružila priliku da obiđete našu Srbiju, svoj odmor provedete u srpskim banjama, planinama, ili pak salašima u vojvođanskoj ravnici i upoznate se sa specifičnom kulturom i običajima svih ovih krajeva naše zemlje. Jedno takvo iskustvo omogućiće vam poseta selu Riđica kraj Sombora. I ne samo to – osetićete i duh stare Dalmacije i makar malo ublažiti žal za primorjem, ali i prošlim vremenima.

Ovo malo selo sa oko 2.000 stanovnika, koje se nalazi na samo 2 kilometra od mađarske granice i predstavlja najsevernije naselje grada Sombora, u sebi krije velike turističke potencijale. Riđica se, s obzirom na svoju veličinu, može pohvaliti grandioznim kulturno-istorijskim znamenitostima: dvema crkvama – katoličkom, Uspenja Gospodnjeg, i pravoslavnom crkvom Prenosa moštiju Svetog Nikole, a selo ima čak i dvorac - kaštel Kovač iz 1806. godine i neverovatnih 18 starih mostova preko potoka Kiđoš (Plazović).

Putnici namernici u Riđici mogu da popiju dobro vino iz neke od brojnih vinarija, među kojima je i čuvena vinarija Dragić, zatim, da probaju domaću rakiju, sir i lokalne specijalitete. I to ne samo vojvođanske. Jer, ovo selo su u prvom talasu posleratne kolonizacije naselili Srbi iz Dalmacije, koji i danas čuvaju sećanje na svoje stare i njihove običaje.

Među njima se ističe Daliborka Milić, koja u svom domaćinstvu ima pravu malu starinarnicu. Njena etno kuća Ružica, registrovano gazdinstvo, gostima nudi uvid u brojne predmete iz domaćinstva stare više od veka, koje su njeni preci nekad doneli iz Severne Dalmacije, iz okoline Benkovca.

- Stare stvari, uglavnom sa područja Dalmacije, sakupljam evo već punih deset godina, ali moja ljubav prema starinama i dalmatinskom poreklu traje oduvek – započinje priču Daliborka koja se i rodila u ovoj kući švapske arhitekture iz prošlog veka.

Počelo je, kaže, tako što je prvo odredila samo jednu prostoriju za starine, ali su one ubrzo "preuzele" celu kuću nazvanu po domaćičinoj baki Ružici, u kojoj danas ima više od stotinu starih predmeta.

- Uglavnom su to predmeti iz Dalmacije koje sam nasledila zajedno sa kućom, kao što je stara dalmatinska nošnja, ali ima tu i stvari koje su mi otuda donosili prijatelji. Recimo, stara škrinja koja ima najmanje sto godina, s karakterističnim cvetnim duborezom, doneta je iz Benkovca, a tu su i dalmatinske bukare za vino, činijica stara više od sto godina iz koje je moja prababa svaki dan jela hleb i mleko, pa autentična drvena kolevka, preslice za vunu sa tri vrha, tronožac za prela, dalmatinski biljac (šareni vuneni prekrivač), zatim, prakljača za pranje robe, krpare sa etno šarom i svirale dvojnice – navodi naša sagovornica i dodaje da u njenoj kući posetioci mogu videti i predmete koji predstavljaju mađarsku manjinu, i uopšte, vojvođansku kulturnu baštinu, poput paorskih kola u okućnici i tradicionalnog alata kao što je stara brana kojom se nekad ravnalo zemljište.

Daliborka ističe da je najstarija stvar u etno kući Ružica kolevka iz Dalmacije, koja je napravljena davne 1903. godine.

- Odmah iza nje je prakljača na kojoj je urezana 1904. godina, a zanimljiv je i krevet iz 1910. godine, koji je samo jednu godinu mlađi od onog koji se nalazi u somborskom muzeju i stolnjak sa izvezenom 1911. godinom.


Kod nje možete kupiti još jedan domaći proizvod – sapun za pranje veša koji sama kuva.

- Domaći sapun pravim onako kako se nekad kuvao, od masnoće posle klanja svinja i sa sodom, bez ikakvih dodataka i aroma – kaže Daliborka, koja ovaj sapun pakuje u jutani materijal i ukrašava lavandom koja se takođe uzgaja u jednom domaćinstvu u Riđici.

Pa, dođite. Posetite ovo gostoljubivo selo, obiđite njegove znamenitosti, natenane razgledajte etno kuću Ružica, probajte stare specijalitete, degustirajte vina ovog kraja i provedite lep vikend daleko od svega što nas je snašlo.

Branislava Petrović